İstanbul'un adını dünyaya kim kabul ettirdi?

Sevgili okurlar, bugün siyaset ve yerel seçimlerle dopdolu olan gündemimizin dışına çıkarak farklı bir yazı ile sizlerle buluÅŸmak istedim.

Tarihi bilmek için herkesten deÄŸil güvenilir kaynaklardan iyice okumak gerekir.

Çünkü gizlenen tarihte vardır!

Bugün sizlerle ilk kez okuduÄŸum bir tarihi vesikayı paylaÅŸmak istiyorum.

Konu: Ä°stanbul adını nasıl aldı?

Konstantiniyye nasıl İstanbul oldu?

İşte okuduğum kaynaktaki (Yılmaz Karahan) ifadeler...

Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduÄŸu Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar Ä°stanbul’un adı, “Konstantiniyye” idi.

Atatürk son tarih olarak 28 Mart 1930’u verdi.

Ve bu tarihten sonra yurt dışından gelecek mektuplarda şehrin adı olarak Konstantiniyye yazılması durumunda mektupların iade edileceğini bildirdi.

Batı dünyası ayaÄŸa kalkmıştı.

Ä°stanbul’a, Ä°stanbul ismini resmen veren kimdir?

Bu ÅŸehre en eskiden Byzantion deniliyordu.

Sonrasında Constantinopolis (Costantinople) denildi.

Zamanla halk arasında İstanbul adı da kullanılmaya başlandı.

Ä°stanbul’a Osmanlı Devleti zamanında sadece “Der-Saadet” “Asitane” gibi unvanlar verildi.

Hatta baÅŸkent anlamına gelen “Payitaht” bile isim gibi kullanıldı.

Ama Osmanlı okumuÅŸları dahi Kostantiniyye ismini kullanmaktan vazgeçmediler.

Halk ise Ä°slambol diyordu.

Türklerin eline geçmesine karşın Batılılar bu ÅŸehre ‘Konstantin’in Åžehri’ anlamına gelen Konstantinople demeye devam ettiler.

***

Ta ki Türkiye Cumhuriyeti kurulup Mustafa Kemal Atatürk, bu iÅŸe el atana kadar.

Kemal Atatürk; Batı, özellikle de Rum Hristiyanlığının hedefindeki bir ÅŸehir olan Ä°stanbul’u öz adına kavuÅŸturdu. Bunun nasıl olduÄŸunu gelin yabancı bir kaynaktan öÄŸrenelim:

Charles H. Sherrill, 1932- 33’te ABD’nin Ankara Büyükelçisi idi. Gazi Mustafa Kemal’i ve yeni cumhuriyeti anlattığı eserinin giriÅŸ baÅŸlığı çok çarpıcıdır:

“Costantinople DeÄŸil Ä°stanbul” Büyükelçi Sherrill burada Ä°stanbul’u anlatırken diyor ki:

“Biz yabancılar, bu eski ÅŸehir için Costantinople adını kullanmaya dilimizi o kadar alıştırmışız ki ÅŸimdi Ä°stanbul demekte hayli güçlük çekeriz. Ama 1929 yılının ocak ayından beri bu ÅŸehrin resmi adı artık Ä°stanbul’dur ve Costantinople yazılarak gönderilecek mektupların Türk posta idarecileri tarafından geri gönderilmesi ihtimali her zaman vardır... 3 Ocak 1929’da Türkiye’nin posta telgraf ve telefon genel müdürü, merkezi Ä°sviçre’nin Bern ÅŸehrinde bulunan Uluslararası Posta, Telgraf ve Telefon TeÅŸkilatı’na bir mektup yazarak bundan sonra ‘Constantinople’ yerine ‘Ä°stanbul’ adının kullanılması gerektiÄŸini resmen bildirmiÅŸtir.”

(Bakınız: Bir Elçiden GAZÄ° MUSTAFA KEMAL, Tercüman Yay. S.24)

Ä°ÅŸte bu karardan sonra Konstantin ÅŸehri, resmen Ä°stanbul olmuÅŸtur.

Böylece Türk ve Müslüman kimliÄŸine kavuÅŸmuÅŸtur.

***

Herkesin bu durumu iyi bellemesi için 1950’lerde ABD’de “ISTANBUL IS NOT CONSTANTINOPLE” adlı bir ÅŸarkı bestelendi ve bir pop müziÄŸi grubu bu ÅŸarkıyı ünlendirdi.

Ä°stanbul’un fethinin 500. yıl dönümü olan 1953 yılında sözleri Jimmy Kennedy, bestesi Nat Simon’a ait olan ÅŸarkı The Four Lads adlı müzik topluluÄŸu tarafından plaÄŸa okunarak dünya çapında ünlendi.

Bu ÅŸarkının Ä°ngilizce özgün sözleri aÅŸağıdadır:

ISTANBUL IS NOT CONSTANTINOPEL

Ä°stanbul was Constantinople

Now it’s Ä°stanbul, not Constantinople been a long time gone, Constantinople

Now it’s Turkish delight on a moonlit night

Every gal in Constantinople lives in Ä°stanbul, not Constantinople

So if you’ve got a date in Constantinople she’ll be waiting in Istanbul

Even old New York was once new Amsterdam

Why they changed it i can’t say

People just liked it better that way

So take me backto Constantinople no, you can’t go back to Constantinople been a long time gone, Constantinople

Why did Constantinople get the works?

That’s nobody’s business but the Turks!

Bu ÅŸarkı Ä°ngilizce, Fransızca, Almanca vs. dillerinde düzenlenerek bütün dünyayı dolaÅŸtı... Hâlâ dillerdedir ...

(BoÄŸaziçi Platformu)

ÅžARKININ TÜRKÇESÄ° Ä°STANBUL KONSTANTÄ°NOPOLÄ°S DEĞİLDÄ°R

Ä°stanbul Konstantinopolis’ti

Åžimdi Ä°stanbul, Konstantinopolis deÄŸil gideli çok zaman oldu Konstantinopolis artık mehtaplı gecede bir Türk lokumu.

Konstantinopolis’teki her kız, Ä°stanbul’da yaÅŸar, Konstantinopolis’te deÄŸil

EÄŸer Konstantinopolis’te bir randevun varsa kız seni Ä°stanbul’da bekleyecektir

Eski New York bile zamanında New Amsterdam’dı

Neden deÄŸiÅŸtirdiler bilemem Herhalde halkı böylesini daha çok sevdi

Hadi Konstantinopolis’e geri götür beni hayır, gidemezsin çünkü Konstantinopolis gideli çok zaman geçti

Peki, neden Konstantinopolis devam etmedi?

Bu Türklerden baÅŸkasının meselesi deÄŸil.

ÅžARKI: 

kyn;Yılmaz Karahan